Khái niệm
Câu hỏi đảo là một dạng kỹ thuật hỏi được thiết kế để đảm bảo sự nhất quán và độ trung thực của người tham gia trong các cuộc khảo sát hoặc nghiên cứu. Câu hỏi đảo dựa trên một câu hỏi gốc và được diễn đạt lại theo một cách ngược lại.
Mục đích của câu hỏi đảo ngược là giúp giảm bớt sự mâu thuẫn trong câu trả lời của người tham gia và phát hiện những phản hồi không chính xác.
Ví dụ
Nhà nghiên cứu muốn đo lường mức độ dễ sử dụng của tính năng mới. Trong bảng khảo sát, nhà nghiên cứu bố trí hai cẩu hỏi với cùng một nội dung nhưng có cách diễn đạt khác nhau, bao gồm (1) "Tôi cảm thấy tính năng mới rất dễ sử dụng", và (2) "Sử dụng tính năng mới tương đối phức tạp".
Về mặt logic, nếu người dùng cảm thấy tính năng mới dễ sử dụng, họ phải phản đối nhận định cho rằng tính năng mới phức tạp, và ngược lại. Nếu họ vừa trả lời rằng tính năng mới vừa dễ sử dụng, vừa phức tạp, câu trả lời của họ mâu thuẫn với nhau và không phù hợp để tiến hành phân tích dữ liệu.
Đặc điểm
- Câu hỏi đảo dựa trên một câu hỏi gốc, nhưng được diễn đạt theo một cấu trúc câu ngược lại.
- Câu hỏi đảo thường được sử dụng để đảm bảo tính chính xác của dữ liệu, tránh các mâu thuẫn logic trong câu trả lời.
Ứng dụng trong nghiên cứu UX
Trong nghiên cứu UX, câu hỏi đảo là kỹ thuật hữu dụng để xác định độ tin cậy và tính chuẩn xác của bộ dữ liệu thu thập được, tránh rủi ro gây nhiễu trong quá trình xử lý và phân tích thống kê.
